Κείμενό μου (αγανάκτησης) στον Φοιτητικό Κόσμο (Ανεξάρτητη Φοιτητική Συνεταιριστική Εφημερίδα)
https://foititikoskosmos.gr/%ce%b1%cf%87-%cf%80%ce%b1%ce%bd%ce%b5%ce%bb%ce%bb%ce%ae%ce%bd%ce%b9%ce%b5%cf%82/
Αφιερωμένο στα φιλαράκια μου, σ' όλα τα παιδιά που δίνουν σε λίγες μέρες και στον περσινό μου εαυτό. Η εξιλέωση πλησιάζει! (Νανσούλα μου, κράτα γερά!)
Το γεγονός ότι έχει περάσει ένας ολόκληρος χρόνος από τις περσινές πανελλήνιες, τις "δικές" μου όπως λέω έναν χρόνο τώρα, και αυτή τη στιγμή που γράφω το κείμενο αυτό, έναν χρόνο μετά, ανατρέχω στις μέρες εκείνες και τις θυμάμαι σαν μνημόσυνο (ή σαν επέτειο θα μπορούσε να πει κάποιος πιο αισιόδοξα, γιατί όντως πέρασα στη σχολή της επιθυμίας μου και είμαι ευγνώμων)...κάτι σημαίνει. Κάνοντας μια γρήγορη διάγνωση, εντοπίζω ότι η ανακλητική αυτή τάση προς την παρελθούσα κατάσταση και ο συσχετισμός αυτής με την παρούσα στην οποία τα φετινά παιδιά της Γ Λυκείου ή και απόφοιτοι έχουν υποβληθεί, έγκειται στον στιγματισμό της ίδιας της διαδικασίας που είναι άκρως ψυχοφθόρα και απάνθρωπη.
Δε θελω να υιοθετήσω τις στερεοτυπικές εκφράσεις, ευχές και λόγια αγχολυτικά που λέγονται κάθε χρόνο παραμονές των εξετάσεων από γονείς, συγγενείς, φίλους, εκπαιδευτικούς, Υπουργούς Παιδείας και ελληνικές Πολιτείες ολόκληρες. Αρκετά. Το θέμα είναι να εστιάσουμε στην ουσία. Και ποια είναι αυτή;; Έναν χρόνο, δύο χρόνια βασικά γιατί όλη η προετοιμασία ξεκινά απ' τη Β Λυκείου, υποβαλλόμαστε σε μια διαδικασία στρατευμένη προς την εξειδικευμένη και κατακερματισμένη γνώση. Τι κάνει, λοιπόν, στο Λύκειο ένας μαθητής;; Διαλέγει πακετάκι γνώσεων (all inclusive) προκειμένου να περάσει βεβαίως βεβαίως στη σχολή επιθυμίας του: 1ο πακετάκι: Αρχαία, Ιστορία, Κοινωνιολογία (για τελευταία χρονιά φέτος, απ' του χρόνου πάλι Λατινικά), Έκθεση...και πάει κατ' αναλογία και στα υπόλοιπα επιστημονικά πεδία.
Ένας κριτικά σκεπτόμενος αναγνώστης του κειμένου αυτού θα φέρει την αντιδιαστολή και θα πει: "Ναι, όμως το Λύκειο δεν ανήκει στην υποχρεωτική εκπαίδευση, επομένως καλά κάνει και παρέχει κουτιά γνώσεων, γιατί ο ρόλος του είναι να προετοιμάσει εξειδικευμένους επιστήμονες".
Δε διαφωνώ παντελώς ως προς τη θέση αυτή, διαφωνώ όμως κάθετα στη βάση της. Δηλαδή, το Λύκειο όντως θα πρέπει να παρέχει ΚΑΙ εξειδικευμένες γνώσεις, σε καμία περίπτωση όμως να υπηρετεί τυπικά και λειτουργικά μόνο αυτόν τον αυτοσκοπό. Το ότι παιδιά αποξενώνονται έναν χρόνο από την έξω ζωή και μονομερίζουν την οπτική και την εστίασή τους στην εκπλήρωση του σκοπού, την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, είναι βάναυσο και αντιπαιδαγωγικό. Συνιστά ένα μεγάλο σφάλμα και κανείς μας δεν κάνει τίποτα για την ανατροπή αυτής της στρεβλής πραγματικότητας.
365 μέρες τα παιδιά δεν έχουν χρόνο και "δεν πρέπει" να αρπάξουν τη ζωή με τα χέρια τους και να τη γδάρουν, όπως λέει και ο ποιητής. Απ' την άλλη, αυτό που μονίμως ακούγεται είναι η εξής διατύπωση: "Κάντε υπομονή και του χρόνου τέτοια εποχή θα κάνετε ζωάρα". Σε κοινή μετάφραση: "Παιδιά, απ' του χρόνου θα μπορείτε να ζείτε!"
Είναι λάθος αυτό, φίλοι μου. Ας ξυπνήσουμε επιτέλους.
Άγχη, κλάματα, ψυχοσωματικά, αυτοάνοσα έναν χρόνο επιβαρύνουν την υγεία ενός παιδιού 17 χρονών. Όλα αυτά είναι οι πανελλήνιες...ο θεσμός των πανελληνίων. Αδιαμφισβήτητα, αποκτάς γνώσεις στην τρίτη Λυκείου, και μάλιστα τέτοιου περιεχομένου που αν τις κάνεις κτήμα σου, τις έχεις στη φαρέτρα σου μια ζωή και τις αξιοποιείς. Όμως ας τα λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, στις πανελλήνιες δε μαθαίνεις το πώς να μαθαίνεις και μιλάω εκ πείρας ως επιζήσασα της θεωρητικής. Αρκεί να μπορείς να αποστηθίσεις μερικές πολλές σελίδες για να μπεις στο πανεπιστήμιο. Ας σημειωθεί εδώ ότι σύμφωνα με την έκθεση της Διεθνούς Επιτροπής της Unesco για την Εκπαίδευση, στους στόχους μάθησης και στους πυλώνες της γνώσης συγκαταλέγεται το να μάθουν οι μαθητές το πώς να μαθαίνουν, κάτι που με τη διαδικασία των πανελληνίων, καθώς σε πολύ μεγάλο βαθμό -στον μεγαλύτερο- εξυπηρετείται η άκριτη απομνημόνευση, καταστρατηγείται. (Βλ. Κοινωνιολογία Γ λυκείου, πάει κι αυτή απ' του χρόνου...)
Ποιο είναι το επακόλουθο αυτής της τακτικής, αφού καταφέρεις να εισαχθείς στην τριτοβάθμια εκπαίδευση;; Έρχεσαι αντιμέτωπος με τους καθηγητές του Πανεπιστημίου που λένε διαρκώς: "Πρέπει να ξεχάσετε τη νοοτροπία του σχολείου. Εδώ τη γνώση θα τη βρίσκετε εσείς, δε θα σας βρίσκει εκείνη". Δίκιο έχουν και πολύ καλά τα λένε. Όμως αναρωτιέμαι, είναι λογικό η μέση εκπαίδευση να προετοιμάζει τους υποψήφιους φοιτητές με ένα σύστημα στείρας αποστήθισης που δεν ταιριάζει σε καμία των περιπτώσεων με τη φιλοσοφία του Πανεπιστημίου;; Κι όμως, αυτό κάνει το εκπαιδευτικό μας σύστημα. Πού είναι, λοιπόν, οι ακαδημαϊκοί να αντιταχθούν απέναντι σ' αυτή την απάνθρωπη διαδικασία μάθησης;; Απλώς επί ένα έτος τους ακούμε να μας λένε: "Βγείτε απ' τη λογική των Πανελληνίων και της παπαγαλίας". Οι καθηγητές του Πανεπιστημίου θα έπρεπε να αποτελούν μοχλό πίεσης απέναντι στην αναπαραγωγή αυτής της παγιωμένης και αντιπαιδαγωγικής τακτικής του Υπουργείου Παιδείας.
Κατακλείδα σ' αυτό το μακροσκελές κείμενο συναισθηματικού παροξυσμού που μόνο αλήθειες δυστυχώς αποτυπώνει: καμία συνοχή και συνεκτικότητα μεταξύ της μέσης και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, όχι τόσο ως προς την παρεχόμενη γνώση, αλλά ως προς τον τρόπο αναζήτησης και απόκτησής της.
Οι Πανελλήνιες είναι μια διαδικασία στράτευσης και λυπάμαι αλλά δεν μπορώ να δεχτώ τον αντίλογο ότι ο κάθε υποψήφιος τοποθετεί τον εαυτό του σε μια γραμμή πειθαρχίας με σκοπό να εκπληρώσει το όνειρό του. Είναι ευφημισμός. Οι Πανελλήνιες πιο πολύ αποκτηνώνουν και ενισχύουν το αίσθημα του σκληρού ανταγωνισμού για τη διεκδίκηση μιας θέσης σε κάποια σχολή, πάρα εξανθρωπίζουν παιδιά 17 χρονών...
Υ.Γ: δέχομαι κάθε αντίθετη άποψη, σκοπός είναι να ευδοκιμήσει ένας γόνιμος διάλογος επί του θέματος, ώστε πιο ανθρώπινες μέρες στον χώρο της Παιδείας να ρθουν...
#not_another_brick_in_the_wall
