Κείμενό μου στον Φοιτητικό Κόσμο (Ανεξάρτητη Φοιτητική Συνεταιριστική Εφημερίδα)
Στις 15 Μαρτίου του 1943 το πρώτο βαγόνι με Εβραίους αναχωρεί από τη Θεσσαλονίκη με προορισμό το στρατόπεδο θανάτου του Άουσβιτς-Μπιρκενάου. Χιλιάδες οικογένειες ξεκληρίστηκαν, χιλιάδες παιδιά δεν ξαναένιωσαν τη μητρική ή πατρική αγκαλιά, χιλιάδες ψυχές άφησαν την τελευταία τους πνοή στους θαλάμους αερίων. Σημείωση: χιλιάδες ήταν μόνο ο αριθμός που αντιστοιχεί σε ελληνικό πληθυσμό, γιατί αν αναλογιστεί κανείς τον συνολικό αριθμό των θυμάτων, τότε μετράμε σε κλίμακα εκατομμυρίων.
Τον Απρίλιο, λοιπόν, του 2018 μέσω της διάκρισης στον πανελλήνιο σχολικό διαγωνισμό δημιουργίας ταινίας μικρού μήκους: "το Ολοκαύτωμα και οι Έλληνες Εβραίοι" που διοργανώνεται από το Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, κατάφερα να επισκεφτώ το μνημείο του Ολοκαυτώματος στο Άουσβιτς. Ήταν η πιο δυνατή εμπειρία της ζωής μου.
Η πιο έντονη ψυχολογικά στιγμή της ξενάγησης στον τόπο μνήμης ήταν όταν βρεθήκαμε στον θάλαμο αερίου. Για κάποια λίγα λεπτά βρέθηκα να στέκομαι μόνη μου σε 'κείνη την άδεια, σκοτεινή, κρύα αίθουσα. Ρίγη. Η ιδέα ότι πριν από λιγότερο από ογδόντα χρόνια εκεί που στεκομούν εγώ τώρα, ανθρώπινες κραυγές εγκλωβισμένες προσπαθούσαν απεγνωσμένα να γλιτώσουν από τον φριχτό θάνατο, με πανικοβάλλει. Δεν μπορώ να αναπνεύσω, χάνω το οξυγόνο μου. Ψάχνω με τα μάτια μου παράθυρο διαφυγής, κι όμως δεν υπάρχει πουθενά. Συνειδητοποιώ πως πεθαίνω. Ουρλιάζω. Δεν ήμουν εγώ. Ήταν αυτές οι κραυγές που υπήρξαν. Κάθε φορά που προσπαθώ να διανοηθώ το τι συνέβη στα μαρτυρικά στρατόπεδα συγκέντρωσης μονάχα ακούω τις κραυγές αυτές. Δεν το χωρά ανθρώπου νους κι όμως αυτή είναι η αλήθεια, χαραγμένη ανεξίτηλα σε εκατομμύρια χέρια.
Όταν μεταφερθήκαμε από το Άουσβιτς 1 στο Μπίρκεναου, αντικρίσαμε μια έκταση τεράστια, αχανή. Αυτό που δε θα ξεχάσω ποτέ, όσα χρόνια κι αν περάσουν, είναι αυτή η νεκρική σιωπή που διαπνέει το μέρος αυτό. Σαν η φύση να τελεί καθημερινά μια νεκρώσιμη ακολουθία για όλες τις αθώες ψυχές που χάθηκαν στον τόπο αυτόν. Πράσινο χορτάρι, ρυθμική βροχή που συμβαδίζει με τον επαναλαμβανόμενο βηματισμό του επισκέπτη και νωπό χώμα. Χωρίς να το σκέφτεσαι συνειδητά, ομολογείς στον εαυτό σου πως στο ίδιο χώμα που εσύ τώρα περπατάς σιωπηλός, σύρθηκαν όλα εκείνα τα κορμιά που χάθηκαν αδίκως. Κι όμως, καθώς περιηγείσαι στο νεκρικό τοπίο, βλέπεις γύρω σου κίτρινα λουλούδια. Μόνο αυτά φυτρώνουν έκτοτε στο χώμα που καλύπτει τα εκατομμύρια αδικοχαμένα σώματα. Σαν αυτά τα κίτρινα λουλούδια να είναι εκείνα τα παιδιά. Σαν να είναι τα παιδιά που άφησαν την ψυχή τους στο χώμα αυτό. Σαν τα παιδιά εκείνα να γίνονται κάθε χρόνο τα λουλούδια αυτά.
Το παραπάνω φωτογραφικό υλικό είναι παρμένο από το προσωπικό αρχείο.
Ακολουθούν η ταινία μικρού μήκους και το βίντεο αποτίμησης:
Αγγελική Πολυκράτη, Μάρτιος 2021
